vrijdag 25 november 2011

Heb geen illusie...

Plotseling is de discipline in het onderwijs weer in het nieuws. Gooi een leraar drie uur in het cachot en alle kippen vallen van de stok.
Is het jullie ook opgevallen dat er van alle kanten plotseling noodzaak wordt gevoeld om wat aan het gebrek aan discipline te doen? Oké, prima. Dan gaan we nu weer gewoon over tot de orde van de dag...
Je denkt toch niet serieus, dat je er nu niet meer alleen voor staat? Je denkt toch niet dat ouders, die zich tot nu toe niets gelegen lieten liggen aan wat jij als leerkracht er van vond, dat nu plotseling wel doen? Heb jij iets gehoord van dat ouderpaar daar in Nieuwegein? Precies... O ja, de directie van de school vond begin deze week dat de rust nu eerst maar terug moest keren. Niet te haastig maatregelen nemen... En dan weet jij genoeg!
Nee, gauw over tot de orde van de dag. Een schreeuwend vraagstuk kwam al weer aan de orde: Zwarte Piet en zijn relatie met discriminatie! Want deze zotten in hun rare kleren, met hun rare petjes op, die maar wat dom lopen doen: ze zetten hele volksstammen voor gek! Nog erger: het is, zo klinkt het uit geleerde monden, een restant van de slavenhandel.
Dat de grootste zot blank is, met een grote nepbaard rondloopt en zogenaamd met een paard op de daken rijdt, dat is al die geleerdheid nog niet opgevallen. Nee, zij zien slechts dat onze kindertjes worden overgoten met racistische beelden van zoetigheid dealende zwarte halve garen. Als die blanke zot straks in de klas komt en (God verhoede het)kinderen op schoot neemt, dan is de wereld helemaal te klein.
Nee, doe ons dan maar liever zo'n leerling die de sfeer in je klas verziekt en nog een ongemanierde snotaap is ook. Dat gaat over, maar Sinterklaas met zijn racistische achtergrond gaat nooit over!

zondag 20 november 2011

Lintje verdiend

Het heeft wel wat los gemaakt, die affaire in Nieuwegein. Plots staan kranten bol van commentaren en reacties. Daarbij wordt niet met meel in de mond gesproken.
Columnist Buurman in de Stentor plaatst de titel: "Hengst voor je kop"" . Daarbij kijkt hij terug op eigen schooljaren, waarin zijn moeder hem wel eens toevoegde: "Eigen schuld, etterbak!"
Maar in 2011 zouden leraren in een cel worden gezet, omdat vaders van nog veel ergere etterbakken agressief verhaal komen halen en aangifte doen. Of een schoolhoofd wordt met de dood bedreigd. Door ouders die zelf te beroerd, of te onmachtig, of te drukdrukdruk zijn om een kind de basisprincipes van fatsoen bij te brengen (...) Ik zou me als kind helemaal kapot schamen voor zulke ouders.

Ingezonden rubrieken, hoofdredactionele commentaren, vakbladen: we zijn het eindelijk ergens over eens: zo moet het niet. Nu is de politieman natuurlijk de kop van Jut: die had deze beslissing nooit mogen nemen.
Stel dat ie het niet had gedaan: wat had er dan in de krant gestaan? Dat er sprake was van klasse-justitie, dat er niet werd ingegrepen bij kindermishandeling, dat de politie het weer eens te druk had met snelheidscontroles?
Ik vind dat deze adjunctdirecteur volgend jaar een lintje verdient! Eindelijk iemand die zich niet langer voor paal laat zetten door zo'n onopgevoede snotaap en het risico erbij neemt dat men hem aanpakt.! Hulde voor deze adjunct!
En voor de minister van Onderwijs: ga je mond maar eens spoelen (zodat je voortaan zonder meel-in-je-mond praat), en sta daarna pal voor je mensen in de frontlinie.

dinsdag 15 november 2011

Stel, je staat voor de klas en één leerling zit niets anders te doen dan de sfeer in jopuw groep te verzieken. Dat kun je niet tolereren als leerkracht... toch? En op zeker moment ben je uitgepraat, wil je dat de leerling het lokaal verlaat. Dan is het wel ver gekomen... toch? Want in jouw lokaal is dat het laatste wat er gebeurt: een leerling de klas uitzetten.

Maar wat nu als de leerling weigert te vertrekken? Tot 5 x toe? Tot 10 x toe? Dan sta je toch echt voor een lastige beslissing... toch? Want als je nu niet doorpakt, sta je ook nog voor schut... toch? En als je er een ander bij moet halen, dan sta je voor paal... toch?

Dus uiteindelijk grijp je de dader in de kraag en je zet hem buiten! 't Is te gek voor woorden dat het zover heeft moeten komen!

Als ik het als leerling ooit zover geschopt zou hebben, dan zou ik het thuis op mijn brood krijgen! Mijn vader bakte geen zoete broodjes wat dat betreft. De leerling hierboven niet! Die gaat thuis verhaal halen, en inderdaad komen de ouders een appeltje schillen met de leerkracht: aangifte van mishandeling doen.

Hoe druk de Hermandad in Nederland het ook heeft: voor dit soort gevallen is er altijd tijd beschikbaar en jij als leerkracht verdwijnt een paar uur achter slot en grendel. Dat had je niet bedacht toen je 's morgens aan je schooldag begon... toch?

Overal om je heen praat iedereen met meel in de mond; niemand die het ronduit zegt, dat hier een stel ouders niet van plan is een kind op te voeden, dat hier een schooldirectie een leerkracht in de kou zet, dat overheidsdiensten zich laten gebruiken, en dat hier een leerkracht wordt gemangeld...
De schandpaal bestaat!

vrijdag 11 november 2011

De elfde van de elfde van 11
Heb je het er met de kinderen in de klas over gehad: dat het dit keer een bijzondere Sint Maarten-avond is? Want de eerstvolgende gelegenheid met zo'n prachtige cijfercombinatie is 10-10-2110. En wie zal dat nog meemaken?
Nee, zul je zeggen, 02-02-22 is de eerste; toch mag je de nullen niet wegdenken....


Heb jij ook wel eens het gevoel dat je de dingen steeds opnieuw moet doen, steeds opnieuw moet uitleggen, steeds opnieuw moet herhalen? Dat je je afvraagt waar je het allemaal voor doet? Waarom 'ze' niet beter opletten? Eigenlijk is het vragen naar de bekende weg, want volgens mij heb je dat als je voor de klas staat.


Vanochtend trok ik de gordijnen open. Het was nog maar net wat schemerlicht, maar er was voldoende zicht om een massa blad te aanschouwen op de grasmat. Boomblad, verwaaid tot in de vijver... En natuurlijk: ik weet dat er bomen in mijn tuin staan, dat het herfst is, dat de blaadjes geen zin meer hebben in hangen, dat de wind waait, dat bomen de winter voelen aankomen, dat er een net over de vijver moet liggen...; maar als de tuin nog geen twaalf uur eerder keurig schoon is geharkt....

Terwijl ik de boel opnieuw bij elkaar hark, is er tijd om te denken (dat is dan wel weer heerlijk aan dat blad: het creëert tijd). Waar is dit nu eigenlijk goed voor? Als ik het allemaal bij elkaar had geharkt en per kruiwagen zou hebben vervoerd naar de gemeentelijke bladerenbak in de buurt, dan zou mijn tuin netjes zijn (hoewel, gezien de hoeveelheid blad aan de bomen, maar een beperkte periode), zou mijn vrouw tevreden zijn (en in compensatie voor het bladruimen de dankbare taak van het strijken-van-de- was op zich nemen), zou mijn oudste zoon niet mopperen dat hij alweer ...dat rotwerk... moest doen, dan kon de gemeente een en ander tot compost verwerken..

Aha, composteren! Dat is de relatie met het werk. Herhalen, opnieuw uitleggen, verlengde instructie: dat is eigenlijk gewoon composteren! Bemesten... En je hoeft er niet eens je neus voor op te halen!
Je klas is eigenlijk net een tuintje: blad harken, wieden, schoffelen, bemesten en kalken en vooral ook de beplanting verzorgen. En om in mijn straatje te blijven: eens kijken welk van die dingen geautomatiseerd zou kunnen...

En zo begint mijn weekend weer opgeruimd, van tuin en van geest, want een goede leerkracht houdt van tuinieren!
Jullie werkweek zit er weer op (maar stiekem doe je toch nog wel even wat), en die van mij ook (en ik doe er niet stiekem over dat ik nog even wat doe). Tenslotte ben ik morgen met het gezin naar Utrecht, waar een deel van de familie naar de HCC-digibeurs gaat en de rest gaat winkelen (en ik hoef vermoedelijk geen namen te noemen van wie er gaat winkelen).

Voor het weekend bij mij echt aanbreekt wil ik graag nog een verhaal met jullie delen. Het gaat over een jochie, dat net begonnen is in groep 1. laten we hem eens Leon noemen. Leon had er de eerste dag meteen al zin in; toen ie een paar dagen eerder op visite was geweest had ie al gezien dat er puzzels van 100 stukjes in de kast stonden en in gedachten had ie de mouwen al opgestroopt.
Zodra er vrij gespeeld mag worden loopt hij naar de kast met puzzels en pakt er een doos uit waarop staat dat er twee keer 50 stukjes inzitten. Leon weet al dat dat 100 is. Onderweg terug naar zijn tafel komt hij Arend tegen. Hé, joh, je mag geen puzzels uit de kast van groep 2... Leon weet niet goed wat nu te doen. De juf ziet het gebeuren, loopt er naar toe, en om Leon op zijn gemak te stellen zegt ze: Kom maar, dan zoeken we samen een puzzel uit. Ze pakt er een van 20 stukjes en vraagt: Vind je dit een mooi plaatje? Leon knikt; de puzzel heeft, vindt hij, wel weinig stukjes, maar ja, daar vraagt de juf niet naar en daarom zegt hij maar niets. De juf brengt hem naar zijn tafel, zet hem alvast aan het werk en gaat dan door met haar loopronde.

Als ze even later weer bij Leon langs komt ziet ze dat hij nog niets gedaan heeft. Ze helpt hem op weg door de hoekstukjes alvast klaar te leggen (en denkt: Gelukkig dat hij niet met die moeilijke puzzel bezig is...!); als ze later ziet dat hij nog steeds met een stukje in zijn handen zit vraagt ze Arend om Leon te helpen. Dat vindt Arend prachtig: helpen! Arend praat honderduit terwijl hij de puzzel legt, Leon bekijkt de ijver van Arend, ziet dat Arend de puzzel leuk vindt en besluit dat Arend hem dan ook mag afmaken (die puzzel...).

Als Leon die ochtend wordt gehaald door zijn moeder, vertelt juf dat hij lief is geweest, en dat hij heel hard heeft gewerkt aan een puzzel van wel 20 stukjes!
En zo heeft Leon op zijn eerste school al een paar belangrijke lessen geleerd: kinderen in groep 1 maken puzzels van 20 stukjes; als je dat doet ben je lief. En op de vraag van zijn moeder of hij die dag iets geleerd heeft antwoordt hij volmondig: Ja, ik weet nu welke puzzels ik moet pakken.

Aansluitend kwam ik op de Onderwijskalender de vraag tegen: Welke lessen volgde Ruben wel? Waarbij Ruben nu de voorbeeldleerling voorstelt. Verrassende vraag, niet waar, alsof Ruben iets te kiezen heeft. Toen Ruben het helemaal zelf uit mocht maken was de beslissing waar wel en waar niet naartoe gaan niet zo moeilijk meer. Vooral die lessen die iets toevoegen, daar ging hij naartoe. Op herhalingen van het boek zat hij niet te wachten (en daarmee vielen heel wat vakken af). En daarnaast? Nou, vooral die enkele leerkracht die altijd iets toevoegt... ook als het niet direct over het vak gaat.
Gek genoeg bleek het lesbezoek vrijwel los te staan van goed of slecht zijn in een vak. Ruben: Voor persoonlijke aandacht is meestal toch te weinig tijd. De les gaat zelden net over wat jij nodig hebt.
Wat ik maar wilde zeggen: in beide verhalen zie je dat je leerkrachtrol voor jonge en oudere leerlingen ontzettend belangrijk is... en dat leerlingen dat haarfijn doorhebben.
Heerlijk, zo'n weekend. Volgende week zie je ze weer!
Dank voor het meeleven na het epistel van vorige week (het is altijd goed om over een klankbordgroep te beschikken, als die dan ook maar even roept wanneer er te hard op de pauken wordt getimmerd).

Vandaag, zo aan het begin van de vakantie, zal ik jullie niet vermoeien met mijn diepere zieleroerselen; je hebt nu vast genoeg aan je eigen.
Zelf heb ik mij voorgenomen in de vakantie wat van de technische problemen van de afgelopen weken op school aan te pakken, zodat je na de herfstvakantie daar minder of geen last meer van zult hebben. Eén ding hoeft trouwens al niet meer! Ziggo heeft geluisterd naar mijn smeekbeden om het geluid van Nederland 3 in de Ziggo-player in orde te maken. Zo kon het dan ook dat iedereen op vrijdagmorgen na de pauze weer volop van het beeld (met geluid dit keer) zat te genieten; zelf geniet ik dan ook even, want dat is uiteindelijk de bedoeling: zorgen dat kinderen en leerkrachten hun ding kunnen doen. En dat is met al die apparatuur nog niet zo gemakkelijk! Dus daarom volgende week maar even een dagje er tegenaan.
Denk niet: arme ziel... Mijn echtgenote kan pas een week later genieten van haar vakantie, en ik kan dan gelukkig ook wat tijd delen met het thuisfront.

Verder neem ik tijd voor een paar echt belangrijke zaken:
1. Verbouwing van een kinderkamer (plan klaar, alleen maar dom werk in opdracht)
2. Opruimen van de papierbergen (waar komt die rotzooi toch steeds vandaan? Elke vakantie ben ik daarmee bezig...)
3. Daggie uit met de vrouw (maar ik zeg niet waarheen)

Elke dag nog een borreltje... Lekker, vakantie!
Triest was het, vandaag. Diep triest....

Vanuit de kamer naar buiten kijkend werd het er niet beter op, integendeel. Met bakken kwam het water naar beneden, bij tijd en wijle... en vlogen de eikels je om de oren (dat even figuurlijk natuurlijk, want als ik de kamer zit vliegen daar geen eikels rond). Somberheid troef. En waarom?

Nee, dit keer eens niet een verhaal over loslatingsangsten of caravanstallingen. Dit keer is het van een serieus gehalte!

Ik sta bekend als collega met een lichte voorkeur voor ICT-achtige activiteit (als iemand dat als understatement wil zien, prima). Maar in het dagelijks leven ben ik, naast ict-promotor, ook ouder van twee zonen. De oudste is gezegend met een goed stel hersenen; dat wil niet zeggen dat de ander
dom is, integendeel, maar die is in alles wat vergelijkbaarder met zijn leeftijdsgenoten.
De oudste is al van jongs af aan een 'bijzonder' kind (dat zijn alle kinderen, maar sommigen zijn bijzonderder dan anderen). Al vroeg leergierig, de wereld niet snel genoeg te verkennen, met zijn vierde-vijfde jaar al met een eigen weekkalender in bedrijf, dat soort dingen. Het kereltje ging met
mieters veel plezier naar de kleutergroepen en groep 3, en stak in snel tempo op wat hij moest weten. Gaandeweg echter verdween de animo, werd school een saaie bedoening waar je niet veel leerde, bleek dat hij niet zo gemakkelijk aansluiting had bij leeftijdsgenoten... Kortom, reden genoeg om
met regelmaat bij leerkrachten aan te dringen op meer uitdaging, en eens wat persoonlijker met hem te worden.
Helaas veranderde er weinig of niets, en de reden was er vaak in gelegen dat men niet veel mogelijkheden had. Men zag het probleem ook niet zo. En qua gedrag was het toch een geweldig kereltje? Als ouder kreeg je niet het idee dat je verhaal aankwam. Als ouder kreeg je het idee dat je niet te lastig moest doen...
Uiteindelijk hebben we het dan maar zelf uit laten zoeken... en bleek dat onze oudste een behoorlijk disharmonisch begaafdheidsprofiel had (waarmee eindelijk de nodige kwartjes op hun plaats vielen....) Met name zijn taal- en studievaardigheid eisten dat er meer uitdaging kwam. In mei van dit jaar is een en ander op school weer aan de orde gesteld.

Triest was het, vanmorgen. Terwijl de regen naar beneden kwam, stormde het in mijn hoofd. Het waren geen eikels die naar beneden kwamen, maar dikke kastanjes! Koffie hielp niet. En denk nu niet dat ik hoofdpijn had (al zou je het er wel van kunnen krijgen).

Triest was het, toen wij (mijn vrouw en ik) donderdagavond voor een gesprek op school aan tafel zaten. Er bleek maar al te veel niet te kunnen, het moest wel allemaal lukken, er zaten ok nog andere kinderen in de groep... De suggestie om eens wat persoonlijker met hem te praten (welbevinden, weektaakplanning, etc.), werd niet opgepikt.... nog niet....
(Als je vindt dat de toon van bovenstaande niet zo plezierig is, dan heb je daarin gelijk! Maar als je zoon zich niet meer inspant omdat de negens en de tienen ook zonder inspanning wel komen, dan is de nood aan de man!)

Triest was het, vanmorgen... En als ouder baal ik er van, als een stekker. Mijn zoon heeft het wel gehad met werkverschaffing-zonder-nut; hij is te slim om er nog al te hard aan te trekken. Als ouder baal ik er ook van dat ik het zo lang heb laten gebeuren; waarom heb ik niet eerder geëist dat er gehandeld werd?
Maar ik baal er ook van als leerkracht! Waarom staat de hele winkel klaar voor D en E, en moeten A-kinderen het maar uitzoeken? Is dat standaard?

En logischerwijs vraag ik me af (als ouder en als leerkracht): hoeveel ouders zouden dit meemaken... ?

Ik wacht de volgende gespreksavond nog even af. En begin nu aan het weekend. En, omdat het nu toch bijna nacht is, nog even met een kloosterbitter in de hand de hamster observeren. Die is gelukkig wel tevreden met zijn tredmolen.
Loslaten is een kunst, dat heb ik de afgelopen weken gemerkt (en niet alleen aan die kapotte vaas).
Voor je het weet zit je weer 'in het ritme'. Dat wat ik los wilde laten zit al weer behoorlijk aan me te trekken (en daarmee is maar weer eens aangetoond dat werk soms net als lijm is, en dan van het goede soort).

Mijn oudste kocht een paar weken geleden een hamster (ja, ja, met de hele rimram erbij: kooi, voerbakje, slaapplaats voor het beestje, een ingenieus buizenstelsel om doorheen te klimmen, en ook de onverbeterlijke tredmolen). Ik heb de kunst van het observeren meteen maar weer eens geoefend. Dat vergt veel geduld, vooral bij een hamster (het duurde nog al even voordat ik mij uit een vroegere biologieles herinnerde dat het beestje overdag slaapt). Goed, het observeren van een hamster vindt dus plaats in de avonduren (of nacht, voor de wat jongeren).

Na observatie probeer je objectieve conclusies te trekken; wel nu, feitelijke vaststelling is dat het beestje na ontwaken eerst een poosje in zijn voerbak gaat zitten eten (en ik verdenk hem er ook van daar andere dingen te doen), waarna hij onmiddellijk zijn molentje instapt om een hamstermarathon te lopen. Die twee dingen laat ie niet los...

Conclusie: tredmolens zijn goed voor de conditie. Oh ja, en observeren slijpt de geest.

Mocht je een hiaat in deze conclusie constateren: logisch, na een dag weekend heb ik al weer het nodige losgelaten....
Dat is nog een hele kunst, dat loslaten. Het is het gevoel, hè, het gevoel dat zegt dat, als jij het niet doet, dat het dan niet gebeurt of niet goed gebeurt... Dat het dan niet blijft hangen, niet beklijft... Voor je het weet pak je de boel weer stevig vast.. en vaak wordt het dan trekken (zie je, ben ik al weer bij die caravan).

In elk geval: vandaag, bij het opruimen van het huis, vergat ik een vaas vast te houden... op een essentieel moment. Loslaten zonder bijbedoelingen, maar ja, leg dat achteraf maar eens uit. 't Was de mooiste vaas van Hardenberg... en nu ligt ie in de glasbak (en ik zit op zolder, waar ik alleen schade kan toebrengen aan persoonlijke eigendommen).

Nou, goed, morgen maar even een nieuwe halen en goed vasthouden. Houden jullie in het weekend je hart maar vast, maandag en dinsdag de informatie-avond! Zeker weten dat ouders alles willen weten over Dalton, vrijheid en loslaten?
De eerste week zit er bijna op (en wat voor één!). 't Was een soort survival-of-the-fittest... Was ik even blij dat ik vakantie had gehad!

Vandaag geen caravans (die van mij staat al weer op stal, letterlijk) en geen trekauto's, en de heimwee is ook over. Voor dit schooljaar heb ik mij voorgenomen een spreuk te promoten (en dan natuurlijk zelf ook te hanteren); kijken wat er anders wordt en anders gebeurt.

De spreuk is deze: 'Als je loslaat heb je twee handen vrij.'

Ik kom dit jaar vast wel wat zaken in mijn werk op het spoor, die wat minder van belang zijn... Loslaten dus.

Van mijn dierbare vrouw kreeg ik wel het dringend advies dat loslaten selectief toe te passen; in de huishouding wordt mij verzocht alles wat uit de vaatwasmachine komt stevig vast te houden. Ook maar eens uittesten of dat zo belangrijk is...