Kilo's Talent

Oei, oei, nu heb ik het hele weekend in de tuin staan ploeteren, om op zondagavond laat te bedenken dat ik mijn blog niet heb bijgewerkt... Sommigen zijn daar blij om (die lange epistels moet je toch ook niet elk weekend hebben), anderen hebben misschien gedacht dat ik mijn creativiteit verloren heb...
In elk geval: jullie hoeven niets te vrezen, ik ben er nog en het valt wel mee dit keer. Belofte maakt schuld, en ik had beloofd het tweede deel van vorige week pas later toe te sturen... Weet je nog, het zou gaan over professioneel gedrag. Ik moest er wel even over nadenken hoe dat te brengen.

Maandagochtend ga je naar je werk (sommigen denken daar pas later in de week aan). Meestal ga je daar met een bepaald gevoel heen: er zin aan hebben, je werk gemst hebben, frisse tegenzin, maandagochtendhumeur, en een enkeling misschien ook met de gedachte er eigenlijk niet veel been meer in te zien. Als dat laatste voorkomt, dan heeft dat nog al eens te maken met externe factoren (maar de schuldvraag komt later, akkoord?).
Elk vak heeft zo z'n vervelende dingen; met name banen in de (semi-)publieke sector krijgen er tegenwoordig van langs. Vandaag een paar voorbeelden van hoe dat gaat.

Oom agent werd opgezadeld met een bonnenquotum. Hij moest per week plotseling een minimum aantal bonnen schrijven (wie dat niet kon was geen goede agent). Oom agent wil helemaal geen vast aantal bonnen schrijven, oom agent wil goed gedrag stimuleren op straat, en weet dat een gesprek soms meer zoden aan de dijk zet dan een bon. Niet interessant, bonnen schrijven! De baas legt een Excel-document aan waarin hij per agent het aantal bekeuringen bijhoudt. De baas is na een poosje meer geïnteresseerd in zijn Excel-spreadsheet dan in het aantal boeven dat gevangen wordt.

De thuiszorgmedewerker crosst met veel plezier het land door om de onder haar hoede gestelde patiënten het leven te veraangenamen. Plotseling ontvangt zij van de leiding een document waarin exact omschreven staat hoeveel tijd er per patiënt-kwaal besteed mag worden. Een en ander is door een managementachtig type tot in detail uitgezocht, zodat elke klus in zo kort mogelijke tijd gedaan moet worden. Het oorspronkelijke doel, de patiënt een menswaardig bestaan mogelijk te maken, iets waarvoor de thuiszorgmedewerker haar leven had willen geven, was niet meer interessant. Ook hier is het spreadsheet met het totaal aantal minuten dat besteed kan worden aan de patiënt bepalend geworden. Patiënt ziek van eenzaamheid? Niet belangrijk!

De onderwijzer staat met veel plezier voor zijn groep kinderen; hij weet dat ze allemaal verschillend zijn, maar met vaste hand en met humor weet hij er een hard werkende groep van te maken… Op zekere dag wordt besloten dat de onderwijzer hogere groepsresultaten moet halen. Een totalitair toetsensysteem, ontwikkeld door één van de grootste monopolisten in de europese unie, wordt ingevoerd om het resultaat van de noeste arbeid van de onderwijzer te controleren. Steeds als hij zijn doelen haalt worden de normen wat omhoog bijgesteld (hij zou immers eens lui kunnen worden). Gaandeweg zitten de leerlingen dagelijks toetsen in te vullen om maar voldoende klaargestoomd te zijn voor het behalen van maximaal resultaat. De vreugde van de onderwijzer en van de kinderen, wiens talenten steeds minder worden uitgedaagd, dalen met de dag.

Hoog tijd dat we onze creativiteit weer laten werken. Wij zijn best duurbetaalde professionele hooggeschoolde medewerkers van 's lands meest belangrijke organisaties in het verlenen van veiligheid, zorg en kwalitatief hoogstaand onderwijs! En om ons alvast een beetje in de creatieve sfeer van het bedenken van effectieve oplossingen te brengen heb ik uit een oud boek uit mijn goede gevulde bibliotheek een voorbeeld meegestuurd. Lees maar:
Een Russische fabriek (in de oude Sovjetunie) produceerde spijkers. Op zekere dag werd van hogerhand besloten dat er per uur een minimale hoeveelheid spijkers in kilo’s moesten worden geproduceerd. De arbeiders deden hun stinkende best, en als zij hun doelen (het spijkergewicht per uur) haalden, werden de normen naar boven bijgesteld. Op zekere dag werd de grens aan hun kunnen bereikt.
De directeur van de spijkerfabriek had al eens wat geklaagd, maar bij gebrek aan reactie van hogerhand bedacht hij toen het volgende: vanaf de volgende dag werden er alleen nog spijkers van 10 kilo per stuk geproduceerd. Het aantal spijkers zou daarmee dalen (maar daar werd niet op gecontroleerd), de totale hoeveelheid gewicht zou significant stijgen.

Ik zou zeggen: kom maar op met je creatieve ideeën, collega's ! Hoeveel pond TALENT gaan jullie deze week produceren?

Een creatief talentvolle week toegewenst!

Grote Verzoendag

Oeps. Net een stakingsdag bekritiseerd en nu dit weer.
Eerst dacht ik nog even: zijn we nu met elkaar zo dom dat we niet eens meer weten dat Yom Kippoer altijd op 10 oktober is….…? Maar toen kwam ik er achter dat ik niet op de joodse kalender moest kijken, maar op die van de behoudende christenen (niks mis mee, hoor).

Zaterdag 17 maart: Grote Verzoendag in het onderwijs…. En ja, mevrouw van Bijsterveld besloot op het allerlaatste moment ook te komen. Dat gaat het een gezellige dag worden , daar in …. Nee, dat hoeven we niet te weten, we mogen er toch niet bij zijn (‘we’ zij n al in de Arena geweest, en bij de Jaarbeurs, en er zat ook al weer een vakantie tussen, dus mogen we nu lekker een zaterdagje gewoon vrij).

De bonden zijn er  (de bobo’s van de bonden), de bestuursraden mogen komen, Tweede Kamerleden ook (tenminste die die zich bemoeien met onderwijszaken), en dus last-minute: mevrouw de minister ook. Ze gaan het hebben over hun ruzies, over gebrek aan vertrouwen, over elkaar uitschelden, over elkaar en public te kakken zetten zullen we maar zeggen. Of, met de woorden van de heer Slob van de Christen Unie, de organisator:
“De politiek moet het onderwijs serieus nemen en waardering hebben voor al het werk dat er met heel veel liefde gedaan wordt. De waarnemingen die in het onderwijsveld gedaan worden moeten serieus genomen worden door de politiek.” En wat zegt hij tegen het onderwijs? “Het onderwijs moet accepteren dat de politiek bevoegdheden en verantwoordelijkheden heeft, de keuzes die gemaakt worden moeten worden gerespecteerd.”

Vermoedelijk is zondag dus alles weer koek en ei. Passend Onderwijs is door de Tweede Kamer geloodst, de 1040-urennorm ook, en alle andere gedoe ook; zaterdag 17 maart worden de plooien glad gestreken.
Daarom zijn wij, de gewone buffelaars op de werkvloer, ook niet welkom. ‘Onze’ rol is uitgespeeld. ‘Wij’ gingen naar de Jaarbeurs en de Arena, zodat zij allemaal hun spierballen konden laten zien en wat machogedrag konden vertonen…  
Zij kijken elkaar zaterdag 17 maart eens diep in de ogen, zeggen nog wat lelijke woorden binnens-kamers, prikken een lekker vorkje weg, drinken een glas en doen hun plas, en dat allemaal om het vertrouwen weer op te bouwen. Ts ja, en dan….

Toevallig zat ik vandaag (vrijdag) weer eens in het zonnetje in de tuin. Ik had een poosje in het water van de vijver zitten turen, alwaar een tweetal kikkers het samen erg gezellig hadden (we hebben dus binnenkort kikkerdril!); eindelijk heb ik ook voldaan aan het uitdrukkelijke verzoek van mijn dierbare echtgenote om de kerstboom (inmiddels al weer anderhalve maand buiten geparkeerd en zelfs niet meer geschikt als brandhout) definitief te verwijderen; ook heb ik wat lopen klieren met de hogedrukspuit om het terras toonbaar te maken… kortom: leeghoofdig werk.
Als ik dat dan zo’n poosje gedaan heb, overkomt me soms zomaar het gevoel dat het hoofd tè leeg raakt (zolang je dat gevoel nog krijgt hoef je je geen zorgen te maken); dan is het tijd voor een kopje koffie (om de buik te vullen) en wat lectuur om…. Je raadt het al.

Lees ik nu net een aardig artikeltje over… aantasting van je professionaliteit! Hoe is het mogelijk! Alsof het zo had moeten zijn. Ik ga dat kort voor je samenvatten; je weet dan alvast dat het de volgende keer gaat over professioneel gedrag. Nu niet. Nu is het vrijdag en zit ik in de tuin koffie te drinken. Daar is niets professioneels aan. En straks ga ik stiekem nog even bij die kikkers gluren. En omdat ik een onderwijsakte heb is dat wel professioneel!

P.S. Nu stond de naam van de minister in de krant al weer gespeld met …dt. Ik vind het verbijsterend, en ik snap er niets meer van. Is dat nu nieuwe spelling?
En die Slob, da's iemand die het haarfijn aanvoelt; dus, bonden , laat de politiek zijn werk doen, en doen jullie het werk dat bondswerk hoor te zijn: staan voor je mensen!

De bonden en het Passend Onderwijs

Ik moet jullie wat vertellen (al weet je er al alles van, ik moet het je toch vertellen): ik was niet in de Arena…

Niemand van jullie heeft me deze week gevraagd waar ik was op de stakingsdag! Niemand!

Gelukkig was er een collega van een andere school die me achteraf opbelde en mij confronteerde met mijn gebrek aan solidariteit (ja, ja, recht voor de raap)!

Nu voel ik me enigszins gedwongen om uit te leggen waarom ik er niet was. Als je het me deze week niet hebt gevraagd omdat je het niet wilt weten… dan moet je hier maar niet verder lezen.

Weet je, ik ben lid van twee bonden. Reden te meer om te gaan staken, toch (dan krijg je eens wat terug van je duurbetaalde contributie)? Ik weet niet hoe het komt, maar als het om de bonden en Passend Onderwijs gaat, dan vertrouw ik de zaak niet; er hangt een luchtje aan, volgens mij, een minder fris luchtje. Nu moet ik dat wel toelichten...

Als een wat oudere bevoegde onderwijzer herinner ik mij de aanloop naar WSNS. En daarvoor het ontstaan van het basisonderwijs in 1985. Dat basisonderwijs was een samenvoeging van kleuterschool en lagere school, bedoeld om een soepeler onderwijsloopbaan te doen ontstaan, met als gevolg  ook minder doorstroom naar het SO. Dat laatste gebeurde niet, integendeel.
Dus kwam vanuit Den Haag de ontwikkeling van het WSNS-plan, waarmee de doorstroom van leerlingen met leer- en/of gedragsproblematiek naar het SO minder moest worden; wij, in het onderwijs, noemden dat indertijd een ordinaire bezuinigingsoperatie, ten koste van de zwakste leerlingen.

Raar, maar waar: in 2012 is precies hetzelfde aan de hand, alleen heet het nu wat anders: Passend Onderwijs. Het veranderen van de naam is daarbij een gewoonte: alsof je met iets nieuws bezig bent... Maar het is dezelfde wijn in inmiddels oude zakken.
Alleen (en daar heeft de minister een punt): de kosten van dat extra onderwijs zijn enorm gestegen.

Wel, zul je denken, leg nu maar eens uit waarom je niet in de Arena was. Dat ga ik doen, maar eerst nog een kleine vergelijking (dat is heel bijbels, een vergelijking trekken).
Minister Kamp onthulde afgelopen week dat het niet zo zou zijn dat het geen automatisme zou zijn dat de kinderopvang bij een nieuwe bezuinigingsoperatie zich geen zorgen hoefde te maken; ook daar wordt eventueel ruimte gezocht.

Nu is dat echt zo’n regeling waaraan je kunt zien dat plannen niet altijd zo slim uitwerken. Na het instellen van de bekostiging van de kinderopvang in 2005:

-     - steeg het aantal opa’s, oma’s en andere familieleden met een betaalde oppasbaan enorm (je hoeft het ze niet kwalijk te nemen, de wetgever was immers gekke Henkie)

-     - bleek het aantal ouders dat op elkaars kinderen ging passen (tegen vergoeding uiteraard) plotsklaps enorm toe te nemen

-     - ontstonden allerlei meer of minder louche kinderopvangbedrijfjes (waarvan we een Amsterdams exemplaar kennen dat diende als dekmantel voor de meest smerige handel die je je kunt voorstellen)

-     - en... ontploften de kosten van de kinderopvang ook nog eens omdat er plotseling allerlei ingewikkelde regelgeving ontworpen werd om de kwaliteit te garanderen

Herken je er iets van? Heb je je ooit afgevraagd door wie al die externe hulpverleners werden betaald, die zich tegenwoordig met de leerlingenzorg bezig houden? Nee, ik neem het ze niet kwalijk, de overheid had het immers zo bedacht? Heb je wel eens een Zorgplan ter hand genomen en je afgevraagd hoeveel manuren daar in zitten? En, als je toevallig MR-lid bent, dan weet je ook hoe weinig to-the-point de inhoud is, zowel in de gebruikte taal als in de praktische gevolgen voor jou in de klas?

Het waren de bonden die mee hebben geholpen het hele WSNS-kasteel in de huidige vorm te gieten. Veel van die bondsbestuurders uit de jaren tachtig en negentig hebben na hun bondswerk mooie baantjes her en der kunnen bekleden (ja, ook in politiek Den Haag). Meer dan eens heb ik brieven geschreven aan het bondsbestuur dat ze niet bezig moesten houden met politiek beleid; ik betaal ze om voor mijn arbeids-voorwaarden op te komen).
En nu doen ze het weer! Ze hebben het wèèr niet over mijn arbeidsvoorwaarden, maar over hoe zij vinden dat de politiek het beleid rond onderwijszorg moet inrichten. Over prestatiebeloning: daarover hebben ze iets te zeggen!

We willen toch ook niet terug naar de tijd dat het leger politiek uitoefende?

Daarom was ik niet in de Arena; ik had een sterk vermoeden voor een eigen-belangen-karretje gespannen te worden. Heb ik last van passend onderwijs? Alleen als ik niet in staat wordt gesteld mijn werk goed te doen. En als de regelgeving rondom Passend Onderwijs alleen ten koste van het personeel op orde komt, dan pas (en niet eerder) heeft de bond recht van spreken; 

Weet je wanneer je mij mee krijgt naar de Arena? Drie opties:
- als er gestaakt wordt voor arbeidsvoorwaarden  die het mogelijk maken mijn werk te doen naar de gestelde kwaliteitseisen en de daarbij behorende faciliteiten
- als er gestaakt wordt om af te komen van de rigide inspectie-eisen die het ons bijna onmogelijk maken elk kind tot zijn recht te doen komen op meer dan rekenen en taal alleen òf
- als ik een kaartje Ajax tegen Barcelona heb...

Gelukkig dachten een aantal van jullie er anders over. Zat de Arena tenminste niet leeg!

Schizofrenie bij een onderwijzer...

Staken…. Naar de Arena. En dan?

De hele voorjaarsvakantie heb ik er over lopen nadenken: ga ik wel, ga ik niet, ben ik wel solidair als ik niet ga, heb ik er een mening over….

Uiteindelijk ga ik niet. ’t Werk kan het niet wachten…, nee, dat moet ik anders zeggen. Ik vind dat ik de tijd niet kan missen, omdat zoveel dingen al te lang blijven liggen. Bovendien: ik sta niet voor de klas (al is dat een halfslachtig motief, want het gedoe komt op ons aller bordje).

Ik ben niet gegaan. Mijn mening over het onderwerp van staking is ook verdeeld (ja, ja, zelfs binnen één persoon kun je van mening verdeeld zijn, een soort Jeckyll and Hyde, een soort schizofreniteit).

Passend Onderwijs: volgens mij verstaan we amper nog wat de term bedoelt; je hebt de mening van de overheid, door de minister vertegenwoordigd; je hebt de mening van de kant van het Speciaal Onderwijs, je hebt de mensen in het basisonderwijs, je hebt de bonden en de PO-raad… En ieder doet er zijn zegje over, met als rode draad dat er absoluut niet bezuinigd moet worden op dit traject (met uitzondering van de overheid)….

Vandaag lees ik in mijn krant dat minister Kamp verwacht dat de kinderopvang ook in de komende bezuinigingsronde niet automatisch aan bezuinigingen ontkomt.

’t Gekke is dat ik daar wel een gefundeerde mening over heb; het is een financieringsregeling die aan alle kanten misbruikt wordt! Opa’s en oma’s werden plotseling betaalde oppas, hele families in de grote steden werden oppas van elkaars kinderen, en ondertussen werden allerlei dure instellingen gebouwd en opleidingen afgedwongen om de kwaliteit van de kinderopvang te kunnen handhaven….

Ik heb ook twee kinderen; die hebben helaas aan minder duur betaalde oppasoma’s zonder pedagogische opleiding geleden, en toch denk ik (als ik zo kijk naar de manier waarop ze zich ontwikkelen) dat ze wel terechtkomen….

Zoal een beetje voor me uit filosoferend komt ook het verleden voorbij. Ik ben 54 en loop al een poosje mee. Van al die tijd ben ik al zo’n 45 jaar geïnteresseerd in politiek (ja, ja, het zat thuis in elke paplepel!!). Zo kwam het dat ik terug dacht aan de jaren ’80 van de vorige eeuw (poeh, het wordt al ècht geschiedenis….).

De discussie toen ging over de groei van het speciaal onderwijs die afgeremd moest worden; daarvoor hadden de hoge heren en dames het WSNS-programma bedacht. Met dit program zou het mogelijk worden dat meer kinderen in het gewone basisonderwijs konden blijven. Het gekke was dat dat basisonderwijs (dat was ontstaan door kleuter- en lagere school samen te voegen) was opgericht om kinderen binnenboord te houden (meer les op eigen maat).

Morgen filosofeer ik er even over door….

Onderwijs genieten, kan dat?

In zo'n vakantieweek word je er weer eens mee geconfronteerd dat de eigen thuissituatie afwijkt van die van vele anderen. Elke ochtend verlaten dampend en stampend, op diverse tijdstippen, allerlei soorten voertuigen de straat. Velen rijden daarbij voorbij onze woning; stiekem verdenk ik ze er van dat met opzet te doen, uit één of andere vorm van jaloezie, zoiets als: zullie hebben vakantie maar uitslapen zullen zullie niet... Voor een deel klopt dat ook, tenminste deels; zelf ben ik 's ochtends extra doof, en bovendien zijn mijn reukorganen dan uitgeschakeld...

Inderdaad: bij ons thuis is iedereen zo'n beetje betrokken bij onderwijs: 2 volwassenen, 2 kinderen, 2 hamsters. De eerste twee zijn zo'n beetje actief in het bedenken en geven van onderwijs, de volgende twee genieten onderwijs, en de twee hamsters zijn, zoals bekend, onderwerp van observatie (zodat deze belangrijke vaardigheid dagelijks getraind kan worden).

In het bovenstaande staat één woord, waarover de nodige discussie kan ontstaan in ons huishouden. Is het mogelijk onderwijs te genieten?
Daarover zijn de meningen verdeeld, en de meer- en minderheden wisselend samengesteld. Juist van de discussies over dit onderwerp valt veel te leren. Heel aardig is het dan om de argumenten aan te horen. Kijk maar eens mee:
- onderwijs is leuk of niet leuk
- je kunt er wat van leren tegenover het is saai
- je moest heel veel maken en opschrijven tegenover je mocht zelf uitzoeken hoe het zat
- de les duurde lang en juf praatte heel veel tegenover je mocht lekker achter de computer
- we moesten vandaag heel hard werken tegenover ik kon lekker met de vriendjes spelen
Ongetwijfeld is deze lijst niet compleet, en dat was ook niet de bedoeling; het gaat er maar om de verschillende opvattingen over onderwijsgenot in beeld te krijgen.

Mijn vrouw heeft bij de term onderwijsgenot een heel ander beeld dan mijn jongste zoon. Waar zij geniet van voorbereiding en lesgeven, met het oog op te realiseren doelstellingen, maakt hij duidelijk dat hij dit soort zaken slechts ondergaat. Hij ziet het kort gezegd meer als noodzakelijk kwaad, beseft prima dat ie er wat van leert maar dat maakt het nog niet leuk. Zijn genot zit bijvoorbeeld meer in het indelen van de dag in perioden van pauze en niet-pauze. In de pauzes kun je genieten, daarbuiten is het genot slechts beperkt tot het denken aan de volgende pauzeperiode of computerwerk. Zij genieten beiden, maar dan wel van verschillende dingen.
Mijn oudste zoon geniet onderwijs ook, maar slechts als hij op de inhoud en uitvoering van dat onderwijs een grote grip heeft (waarbij de leerkracht, welke ook, meer ervaren wordt als sta-in-de-weg dan als componist...).

Zouden al die chauffeurs met hun dampende en/of stampende voertuigen, die des morgens de straat verlaten met een grijns op hun gezicht bij het passeren van onze woning, hun dag net zo diepzinnig besteden?

Over onderwijsgenot later meer.... eerst even de vakantie afdenken.