zondag 13 oktober 2013

Katse violen

Even vooraf: als je vandaag nieuws over het kattenleven van Wifi verwacht kom je bedrogen uit. Nu de temperaturen zijn gedaald ligt het beest met haar luie lijf in haar bedekende onderkomen voor op bovenop de kachel te loeren. Het luie secreet. Nog te beroerd om een ooglid op te tillen. En ik?

Ik voel me een beetje ziek vandaag. Geen griep, ook niet verkouden, maar een weeïg gevoel van misselijkheid. En ik hoef er ook niet lang over na te denken waar het vandaan komt. Nieuwsgierigheid wordt altijd meteen afgestraft (tenminste bij mij). Ik heb het er vanmiddag van genomen, keek naar het nieuws over westerse wateroverlast en kwam daarna bij een praatshow terecht. En daar begon het geduvel.
Drie keer raden wie er aan tafel zaten. Ja, ja, een paar onbeduidende heren, daarnaast mevrouw de hoofdredacteur van Opzij en last but not least: mevrouw de minister Bussemaker. Het kwaad was al
geschied voordat ik de afstandsbediening van de TV kon vinden. Zet Bussemaker naast de hoofdredacteur van Opzij en je krijgt een acute oprisping van darmkolieken.
Ho, ho, dat is niet juist gezegd. Ik krijg een acute aanval van darmkolieken (je mag tenslotte niet veralgemeniseren, en er zijn ook mensen die het een gewèèèèldige minister vinden). Er zijn er, die echt sterke darmen hebben.

Nou, vooruit, ze heeft dan toch een puntje gescoord. Die mevrouw van Opzij is nog erger; die was ècht boos omdat het politiek akkoord van vrijdag vrijdagavond alleen maar werd toegelicht door mannenbroeders, en dat gaf wel aardig aan hoe ver Nederland op de emancipatorische wereldranglijsten weer is afgezakt. En Bussemaker? Die zei dat ze zich een en ander wel voor kon stellen; zij kwam op een ander moment wel weer aan de beurt. Oké, puntje.
Misschien had die acute aanval ook wel met gedachten van eerder op de dag te maken. Stiekem, ’s morgens bij de koffie, met een nieuw boek op schoot over de afrekencultuur in onderwijsland, schoot de gedachte aan mevrouw Bussemaker en meneer Sander Dekker op een onbewoond eiland door mijn hoofd…. Het kan heel goed zijn dat dat tot de latere pijnen heeft geleid.

Ik moest vandaag (nog steeds met mijn hoofd in dat boek) denken aan de mailtjes die afgelopen weken voorbij kwamen uit personeelskring. Ze sluiten wel aardig aan bij wat er in ‘dat nieuwe boek van mij’ wordt beschreven; alleen, het speelt zich niet alleen af bij kleuters, en er is beslist meer aan de hand dan alleen het toenemen van controle. Voor een deel hebben we die controle aan onszelf te danken (wat er volgt, daar zullen sommigen het vast en zeker niet mee eens zijn).
In die artikeltjes en bijdragen worden bijverschijnselen van vroegtijdig toetsen genoemd, en het is terecht dat er eindelijk weer aandacht komt voor de sprongsgewijze ontwikkeling van kleuters. Dat is wat anders dan zeggen: zie je wel, ik heb het altijd wel gezegd… Dat klinkt als: in de kleuterbouw kan het allemaal wel weer terug naar de jaren zeventig toen er nog geen toetsen-voor-kleuters waren bedacht en kleuters absoluut niet verplicht werden geconfronteerd met letters. Waarom zou dat beter zijn voor een jong kind?
Immers: dat doet toch geen recht aan de stelling dat kinderen verschillend zijn en zich in verschillend tempo ontwikkelen? Wie zegt dat we dat al wisten: dat is mooi. Maar dan mag je ook de vraag stellen hoe het komt dat er in het leerstofaanbod aan kinderen, ook in latere jaren, dan zo weinig tegemoet gekomen wordt aan die verschillen.

Toetsen bij kleuters kan geen kwaad (al heeft structureel en vaak toetsen weinig zin). Toetsen bij oudere kinderen kan ook geen kwaad. Het is niet verkeerd om periodiek eens te meten hoe kinderen er voor staan t.o.v. leeftijdsgenoten.
Wat verkeerd is in het systeem is het misbruik er van om met de resultaten scholen met elkaar te willen vergelijken.
Wat zou het mooi geweest zijn als minister Bussemaker vrijdag ook op dat politieke podium had gestaan. Om ons mee te delen dat zij een einde zou maken aan die afrekencultuur, met de € 600 miljoen die ze net extra gevangen had.
Wat zou het mooi geweest zijn dat zij ons had laten weten dat zij dat boek in één ruk verbijsterd had uitgelezen; zij was tenslotte vorige week degene die het eerste exemplaar in ontvangst mocht nemen. Maar nee, helaas….

Als jij belangstelling hebt? Namens de Stichting Beroepseer (http://www.beroepseer.nl/nl/) is het boek: ‘Het alternatief. Weg met de afrekencultuur in het onderwijs!’ uitgegeven, door uitgeverij Boom.
En als je dan toch bezig bent: het boek ‘De 7 uitdagingen in het onderwijs aan hoogbegaafde kinderen’ (Novilo) is ook de moeite waard. Juist ook omdat er zoveel in staat dat je voor al je leerlingen kunt gebruiken…. Want toets of geen toets: het gaat er toch om dat je er uit haalt wat er in zit?

zondag 6 oktober 2013

Taalontwikkeling


LinkedIn, Twitter, Facebook, Yammer, Hyves, je kent ze wel. Social Media, op z’n Engels gezegd.
Mooie taal, dat Engels. Over een paar generaties spreekt iedereen het hier. Dat kun je zien aan de vloed aan Engelse woorden die onze taal verrijken. Jeans, smartphone, geüpdatet, mailen… En ongewild doe je er zelf ook aan mee….. Behalve in de Nederlandse les. Typisch. De taal verandert. Het taalboek amper.
Gelukkig hebben we de van Dale. Die wil nog wel eens helpen. Enne… de krant ook.

Spreekwoorden en gezegden; ook al zo’n langzamerhand ondersneeuwend gebied. ‘Spijkers op laag water zoeken’, ‘een gegeven paard moet je niet in de bek kijken’ (dat was natuurlijk helemaal mis in de ogen van echte paardenkenners), ‘boontje komt om zijn loontje’…. Hele tekeningen vol op A-3-formaat met daarin verstopte spreekwoorden en gezegden losten we op…
Reden genoeg om er weer aan te beginnen. Ook op dit vlak wordt onze taal met de dag rijker. Een kleine bloemlezing:
- achter het internet vissen                       - van de ipod gerukt
- Joost mag het tweeten                             - ben je nou helemaal besodetwitterd?
- wat gij niet wilt dat wordt geretweet, tweet dat ook een ander niet
- je de K’s niet van het toetsenbord laten tweeten
- wat de boer niet kent dat tweet ie niet
- een facebookje over iemand open doen
Humor, taal en mixer. En dan zeggen ze ook nog dat de digitalisering dement doet worden….
(Je kunt dit alles vinden op twitter, via @modernegezegden)
Nee, dan de kat. Ik vraag me wel eens af of er ook in het evolutieproces van garnaal tot siamees sprake is van taalontwikkeling. Kijk, ik heb geen beeld bij een garnaal die het ‘miauw’ welluidend kan uitspreken, zoals mijn Siamees dat tot een kunst heeft verheven (en dan staat ze nog maar aan het begin van haar carrière). Ik weet überhaupt niet of een garnaal geluid kan voortbrengen. Ik eet ze op, en dan zijn ze meestal al tot zwijgen gebracht.
Waar ergens in het evolutieproces de omschakeling heeft plaatsgevonden? Ik weet het niet. ‘Ze’ zeggen ook wel eens dat ‘iemand de hersens van een garnaal heeft’. Dat geldt in elk geval niet voor mijn Siamees met haar prachtige ‘miauw ‘. Menig wezen op twee benen mag jaloers zijn op het iq van mijn poes, en ook op haar ‘sound’.
Waar dat uit blijkt? Wel, mijn poes twittert niet. Ze miauwt, en doet dat met grote wellevendheid.
Ze ‘zit’ ook niet op Facebook, Hyves of MSN; ze zetelt in haar mand, op de poezentroon of in de tuin, en houdt zich onledig met het op afstand houden van minder begaafde soortgenoten (die van een ander ras, zeg maar). Zij houdt zich niet onledig met getwitter, ze liked niemand en heeft een bloedhekel aan gechat.
Maar om nog even op dat ‘miauw’ terug te komen. Ik heb inmiddels maar eens een berichtje aan RTL gestuurd. Ik bedoel, ik zit nu elke vrijdagavond noodgedwongen te kijken dan wel te luisteren naar The Voice of Holland. Prachtig, al dat talent, maar nu, bij de vijfde serie of zo, heb ik het wel gezien. Iedereen kan nu wel constateren dat het talent zo langzamerhand op raakt (tenzij je natuurlijk op die garnaal lijkt). Ik heb daarom mijn kat opgegeven voor het volgend seizoen. Is het niet voor de Hollandse versie, dan maar voor de Thaise.