Bikkels en basisscholen...

Het hoeft geen geheim te zijn dat ik wel eens wat vastleg op het net. Zo kwam het dan ook dat mij deze week verontruste collega’s elders uit den lande benaderden met de vraag of ik van mening was dat de leerkrachtloze school een realiteit zou kunnen worden, en of er dan misschien niet dezelfde kaalslag zou plaatsvinden als bij defensie. Geheel in mijn stiel bevestigde ik dat ik dat inderdaad van mening was (zoals dat Friezen betaamt) en dat slechts een Elfstedentocht mij aan het twijfelen zou kunnen brengen.
Ik zie sommigen van jullie al het hoofd schudden. Welk een relatie zou er kunnen bestaan tussen een hypermoderne vorm van onderwijs als die van ‘de leerkrachtloze klas’ en een Elfstedentocht? Ik denk dat je, om dat te kunnen begrijpen, Fries-van-afkomst moet zijn. Natuurlijk zal ik hier een poging doen om jullie het verband te doen zien, maar…  Vooruit: het gjit oan….

Allereerst is er de illusie van een doorsnee leerkracht: ‘zonder mij mislukken de leerlingen’; welk theorieboek in de opleiding hieraan ten grondslag ligt, ik weet het niet, maar het levend bewijs van het tegendeel doet zich met de regelmaat van perioden van 12 tot 20 jaar in Friesland voor in de vorm van steeds een nieuwe generatie schaatsers (schaatsen leer je niet op school) die, geheel zonder kennis van de moderne topografie, een route van 220 km weet af te leggen van Ljouwert naar Ljouwert,  zonder ook maar één moment te aarzelen over de route. De standaard aangeboden topografische kennis in ons Nederlandse onderwijsbestel brengt vele vakantiegangers tot in Zuid-Italië op een dwaalspoor dat zelfs door de beroemde firma Tom-Tom niet kan worden voorkomen, maar door Beerenburg, Bokma en DE gesponsorde echte kerels (en ook de echte vrouwen natuurlijk)  snellen op hoge ijzers via 10 steden 220 kilometers terug naar de plek van vertrek! Voor de beloning die wacht aan het einde doen en kunnen zij alles!

Nu besef ik me dat één voorbeeld-van-bewijs niet echt overtuigend klinkt;  ik zou er net zo over denken. Dus…
- het schaatsen van een Elfstedentocht vergt ijzervreters, doorbijters, bikkels, MANNEN met haar op de tanden en ijs op de kaken. Zulke mannen worden in het softe Nederlandse onderwijs niet gekweekt; èchte mannen vind je immers amper nog voor de klas (ja, dames collega’s, het is niet anders, en voor jullie is dat ook zielig). Die bikkels worden niet gekweekt in de klas maar in de harde alledaagse werkelijkheid buiten de klas (op het Elfstedenijs). Het wordt hoog tijd dat CITO de BIKKELTOETS ontwikkelt!
- niet voor niets zijn multinationals als Douwe Egberts, Bokma en Beerenbrug ontstaan in de rauwe merenstreek waar de Elfstedentocht wordt verreden. Niks goed onderwijs: bikkels hebben brandstof nodig, brandstof kun je maken en daarna verkopen. Voor zo’n proces heb je geen school nodig, maar stokers… en muntenstapelaars!
- ijsdikte meten leer je ook al niet op school. In Friesland worden natuurtalenten geboren; zodra zij op de beentjes kunnen staan meten zij met de wc-bezem in de toiletpot reeds de te verwachten ijsdikte…
Je ziet: er zijn talloze grote en kleine voorbeelden aan te halen.

Toch bespeur ik nog enige twijfel aan mijn heilige geloof in de conclusies van CITO….
Komende week zal ik maar eens extra goed luisteren naar reacties. Ondertussen, heb ik mij voorgenomen, kan ik zo tussendoor, met een Friese kloosterbitter (kleasterborrel) in de ene en mijn plastic Elfstedenkruisje (meer heb ik er niet van kunnen maken, daarom werk ik in een school) in de andere hand eens nadenken over de vraag of en welke tegenargumenten er te bedenken zouden zijn daar waar het gaat om de school-zonder-leerkracht …. Dat wordt een zware week!
Proost…